Dorobek Pracowników Naukowych INP PAN

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;

Terminy zawite w prawie filiacyjnym : uwagi w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 2019 r.

Studia Prawnicze KUL 2023, nr 1, s. 61-78.

Artykuł dotyczy terminów zawitych na zaprzeczenie błędnie ustalonego macierzyństwa lub ojco­stwa przewidzianych w polskim Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Regulacja w tym zakresie stanowi próbę po­godzenia w postępowaniach o ustalenie pochodzenia dziecka zasady prawdy obiektywnej z zasadą stabilności stanu cywilnego. Analizie poddano wyroki Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niekonstytucyjność obowią­zujących do niedawna rozwiązań prawnych dotyczących niemożności zaprzeczania pochodzenia po śmierci dzie­cka, jak i sposobu obliczania terminu na zaprzeczenie pochodzenia dla pełnoletniego dziecka. Omówione zostały także dwie nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dokonane w 2019 r. Zmianę przepisów oceniono po­zytywnie, choć zwrócono również uwagę na rozwiązania budzące wątpliwości i zgłoszono wnioski de lege ferenda.

The article is devoted to the time limits to deny the incorrectly established motherhood or paternity provided for in the Polish Family and Guardianship Code. The regulation in that respect is an attempt to recon-cile the principle of objective truth with the principle of marital stability in the proceedings for establishing the paternity of a child. The analysis covers the judgments of the Constitutional Tribunal, according to which the legal solutions concerning the impossibility of denying the paternity after the death of a child, applicable until recently, are unconstitutional, as well as the method of calculating the time limit for the denial of parentage for an adult child. Two amendments to the Family and Guardianship Code, of 2019, are also discussed. The change in the regulations was assessed positively, although attention was also paid to solutions that raised doubts and de lege ferenda conclusions were submitted.

Регулирование в этой области является попыткой совмещения принципа объективной истины и принци-па стабильности гражданского статуса в производстве по установлению происхождения ребенка. Анали-зируются решения Конституционного Трибунала, констатирующие неконституционность действовавших до недавнего времени правовых решений о невозможности отрицания происхождения после смерти ре-бенка, а также порядок исчисления срока для отрицания происхождения для совершеннолетнего ребен-ка. Также обсуждались две поправки в Семейный и опекунский кодекс, внесенные в 2019 году. Поправки к положениям были оценены положительно, хотя также были отмечены сомнительные решения и внесе-ны предложенияde lege ferenda.

Стаття присвячена процесуальним строком, які використовуються при запереченні неправиль-но встановленого материнства чи батьківства, передбаченого польським Cімейним та опікунським кодек-сом. Положення в цьому відношенні є спробою примирення в провадженні для визначення походження дитини принципу об’єктивної істини з принципом стабільності цивільного стану. Проаналізовано рішення Конституційного Трибуналу про визнання неконституційними положення закону щодо неможливості за-перечення походження дитини після її смерті, та спосіб обчислення строку для заперечення походження для дорослої дитини. Представлено також дві зміни до Cімейного та опікунського кодексу, здійснені у 2019 році. Позитивно оцінено зміну нормативних документів, хоча також зверталася увага на рішення, які ви-кликали сумніви. Представлено також висновки de lege ferenda.

„Świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa wiem, że nie muszę ich respektować” : konsekwencje wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (IV CNP 31/17)

Zeszyty Prawnicze UKSW 2022, t. 22, nr 1, s. 87-119.

Artykuł dotyczy wyroku, w którym Sąd Najwyższy uznał, że wieloletni związek zamężnej kobiety z innym mężczyzną, który jest ojcem jej czwórki dzieci, utrzymywany w tajemnicy przed mężem, nie narusza dóbr osobistych zdradzanego męża. Argumenty przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przyjęte przez Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę, mogą natomiast prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie realizacji praw i obowiązków wynikających ze stosunku prawnego, jakim jest małżeństwo. Odmówienie mężowi odszkodowania za krzywdę wyrządzoną mu przez żonę i jej kochanka, którzy zamienili jego życie rodzinne w fikcję (nie był de facto ojcem dzieci, które utrzymywał i wychowywał przez kilka lat), należy także uznać za sprzeczne z konstytucyjną zasadą ochrony małżeństwa (art. 18 Konstytucji RP) oraz z prawem do ochrony życia rodzinnego i prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji i art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

This article concerns a judgment in which the Polish Supreme Court ruled that a married woman’s long-term cohabitation with another man who fathered her four children, which was kept secret from her husband, did not infringe the personal rights of the cuckolded husband. The case presented by the Polish Ombudsman and approved by the Supreme Court may be considered not arguable and may lead to serious consequences regarding the implementation of rights and obligations resulting from the institution of marriage. Moreover, the refusal of compensation to the husband for the harm he had suffered from his wife and her lover, who turned his family life into a lie, since the husband was not the real father of the children he had been maintaining and raising for several years, should also be considered contrary to the constitutional principle of protection of marriage (Art. 18 of the Constitution of the Republic of Poland) and to the right to protection of family and private life provided for in Art. 47 of the Polish Constitution and Art. 8 of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms.

Redakcja:

Dziecko, rodzice, państwo : w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej

Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2020,

Basic Research - Instytut Nauk Prawnych PAN

ISBN 9788366300255;

125, [1] strona ;; Bibliografie, netografie, wykazy aktów prawnych, orzecznictwo przy pracach.;

Stan prawny na 2020 r. ustalony na podstawie treści książki.

Monografia powstała w ramach realizacji grantu przyznanego przez Narodowe Centrum Nauki: "Małoletni wobec rodziców i państwa. Współczesne, polskie uwarunkowania prawne realizacji zasady dobra dziecka oraz partycypacji" (umowa z NCN nr UMO-2015/19/B/HS5/03014)

Sytuacja prawna małoletniego dziecka, które ukończyło 13 lat, w przypadku rozwodu jego rodziców : analiza z uwzględnieniem badań aktowych

Prawo w Działaniu 2020, t. 44, s. 57-89.

The article concerns the legal standing of a minor child in the event of his/her parents’ divorce. There are three aspects to be taken into account when speaking about a minor child in a divorce case. First and foremost, the child’s situation prior to divorce and the probable consequences of divorce for his/her future life. Secondly, the status and rights of the child in court proceedings and, finally, the situation of the minor after divorce. The court must also decide whether the divorce is not contrary to the best interests of the child, which is a reason for refusal to dissolve the marriage. Then, when deciding to grant divorce to the parents of a minor child, the court must decide on parental responsibility, access rights, child support, and the child’s place of residence. It is the court’s duty to consider the opinion of the child, who has the right to be heard in every case that concerns him/her, guaranteed both by international standards and by the Polish constitution. The article contains both a theoretical analysis of the issue and the results of research carried out in three Polish regional courts: in Szczecin, Łódź, and Lublin. The research sought to answer the question about the length of the proceedings, the number of court hearings, the evidence used, and the manner in which the court ruled on the child’s situation after divorce (place of residence, parental responsibility, access rights, and child support). The results of the research show that there is still a lot to be done to ensure practical implementation of the rights of the child in court proceedings as provided for by the applicable provisions of law.

Artykuł dotyczy sytuacji prawnej małoletniego dziecka w przypadku rozwodu rodziców. Istnieją trzy aspekty, które należało wziąć pod uwagę mówiąc o małoletnim dziecku w sprawie rozwodowej. Przede wszystkim sytuacja tego dziecka przed rozwodem i prawdopodobne konsekwencje rozwodu dla jego przyszłego życia. Po drugie, status oraz prawa dziecka w trakcie postępowania przed sądem i wreszcie sytuacja małoletniego po rozwodzie. Sąd musi także zdecydować, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem dziecka, co jest powodem odmowy rozwiązania małżeństwa. Następnie, orzekając o rozwodzie między rodzicami małoletniego dziecka, sąd musi rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach, alimentach i miejscu zamieszkania dziecka. Obowiązkiem sądu jest uwzględnienie opinii dziecka, które ma prawo do bycia wysłuchanym w każdej sprawie, która go dotyczy, gwarantowane zarówno przez standardy międzynarodowe, jak i przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule zawarto zarówno analizę teoretyczną zagadnienia, jak i wyniki badań przeprowadzonych w trzech polskich sądach okręgowych: w Szczecinie, Łodzi i Lublinie. W ramach badań poszukiwano odpowiedzi na pytanie o długość postępowania, liczbę posiedzeń sądowych, wykorzystane dowody, a także sposób, w jaki sąd orzekł o sytuacji dziecka po rozwodzie (miejsce pobytu, władza, kontakty i alimenty). Wyniki badań pokazują, że jest jeszcze dużo do zrobienia, aby zagwarantować w praktyce realizację, przewidzianych przez obowiązujące przepisy, praw dziecka w postępowaniu przed sądem.

Spadki i prawo rodzinne : pytania, kazusy, tablice, testy

Współautorstwo: Ablewicz, Joanna; Sadurski, Tomasz; Schulz, Anna Natalia; Rucińska-Sech, Emilia; Urbańska-Łukaszewicz, Anna; Wawruch, Sebastian;

Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019,

Repetytoria Becka

ISBN 9788381580182; 9788381580199 e-book

XIII, [1], 461 stron :;